غذاهای مناسب برای افراد دیابتی
دیابت، یکی از بیماریهای مزمن و شایع در جهان است که ناشی از نقص افزایش قند خون و افزایش سطح گلوکز در خون است. این بیماری بر اساس دو نوع، یعنی دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ تقسیم بندی میشود. دیابت نوع ۱، تحت عنوان دیابت شیرین نیز شناخته میشود و در این نوع دیابت، بدن قادر به تولید هیچ گونه انسولین نیست که انسولین یک هورمون تولید شده توسط سلولهای بتا در ناحیه کبد است و وظیفه کاهش سطح گلوکز در خون را دارد. در نتیجه، افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ نیاز به تزریق انسولین دارند. اما دیابت نوع ۲ که به عنوان دیابت غیر شیرین هم شناخته میشود، به دلیل ناتوانی بدن در تولید انسولین کافی یا مقاومت به انسولین رخ میدهد. در این بیماری، سلولهای بتا در کبد هنوز قادر به تولید انسولین هستند، اما مقاومت به انسولین، قادر به کاهش سطح گلوکز در خون نیستند. دیابت نوع ۲ اغلب در افراد بالای ۴۰ سال و با وزن بالا یا چاقی رخ میدهد. عوامل دیگر از جمله، سابقه خانوادگی، نارسایی کلیوی، فشار خون بالا و کمفعالیتی نیز میتواند علت ابتلا به دیابت نوع ۲ باشد.علائم دیابت شامل افزایش تشنج، ادرار بیشتر، تشنج، کاهش وزن، خستگی و خشکی دهان هستند. برای تشخیص دیابت، آزمایشات خونی مانند آزمایش قند خون و آزمایش هموگلوبین A1c انجام میشود. برای درمان دیابت، تغییر در رژیم غذایی، ورزش منظم و در صورت نیاز مصرف داروهای خاص مانند متفورمین و گلیپیزید میتواند مفید باشد. در صورت عدم کنترل دیابت، ممکن است عوارض جدی مانند آسیب ناشی از بیماری عروقی، نارسایی کلیوی و بیماری قلبی عروقی به وجود آید. همچنین، برای افرادی که دارای سابقه خانوادگی دیابت هستند، تست قند خون و آزمایش هموگلوبین A1c به صورت دورهای انجام شود.
چرا داشتن یک برنامه غذایی دیابتی مهم است؟
برنامه غذایی دیابتی شامل انتخاب صحیح غذاها و کنترل میزان قند، چربی و پروتئین در غذاها میشود. این برنامه غذایی به کنترل قند خون، کاهش خطر بروز عوارض دیابتی مانند بیماری قلبی، بیماریهای کلیوی و بیماریهای عصبی کمک میکند. علاوه بر این، برنامه غذایی دیابتی میتواند به کنترل وزن نیز کمک کند، زیرا بیماران دیابتی نیاز به کنترل میزان وزن و چربی بدن دارند. همچنین، میزان مصرف چربی نیز در برنامه غذایی دیابتی کاهش مییابد. چربیهای اشباع شده و ترانس چربیها باید به حداقل کاهش یابند. به جای آن، میتوان از چربیهای نشاستهای موجود در میوههای خشک، انواع آجیل و روغنهای نباتی استفاده کرد.
چه افرادی به دیابت مبتلا می شوند؟
1- افراد چاق
افرادی که دارای وزن بالایی هستند معمولاً دچار مشکلات قند و انسولین میشوند. این افراد بیشتر در معرض خطر دیابت نوع 2 یا همان دیلبت غیر شیرین قرار دارند. بنابراین، حفظ وزن سالم از اهمیت بالایی برخوردار است.
2- افرادی با سابقه خانوادگی دیابت
اگر شما خانوادهای دارید که افرادی در آن دچار دیابت بودهاند، شما نیز در معرض خطر قرار دارید. اگرچه این نشانگر مستقیم بروز دیابت شما نیست، اما بیشترین عامل ریسک برای دیابت نوع 2 محسوب میشود.
3- افراد با عمر بالا
در سنین پایینتر، افراد کمتر در معرض خطر دیابت قرار دارند، اما با گذر زمان، این خطر افزایش مییابد. بنابراین، افراد با سن بالا باید از مراقبت ویژهای برای جلوگیری از دیابت برخوردار باشند.
4- افراد با فشار خون بالا
فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی برای بروز دیابت محسوب میشود. افرادی که دارای فشار خون بالا هستند باید به دنبال کاهش آن باشند.
5- افراد با سطح کم آنزیم دارونه
آنزیم دارونه یکی از مهمترین آنزیمهای موجود در کبد است. کاهش سطح آن در بدن، باعث بروز دیابت نوع غیرشیرین میشود. افرادی با سطح کم آنزیم دارونه باید مراقبت ویژهای داشته باشند و به سلامت بدن خود توجه کنند. در نهایت، مسئله اصلی در جلوگیری از دیابت، مراقبت از سلامت بدن است. برای جلوگیری از دیابت، باید رژیم غذایی سالم و مناسبی داشته باشند، فعالیتهای بدنی منظم انجام دهند و به سلامت جسمی و ذهنی خود نیز توجه بیشتری داشته باشند.
چه کسانی کمتر به دیابت مبتلا می شوند؟
برخی از عواملی که می توانند باعث کاهش احتمال ابتلا به دیابت شوند عبارت اند از:
وزن سالم: افرادی که وزن سالمی دارند و از چاقی رنج نمی برند، کمتر به دیابت مبتلا میشوند.
فعالیت بدنی: فعالیت بدنی منظم و مناسب می تواند به کنترل قند خون و کاهش احتمال ابتلا به دیابت نیز کمک بسزایی کند.
تغذیه سالم: رعایت یک رژیم غذایی سالم و متنوع، با محوریت مصرف میوه و سبزیجات می تواند احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهد.
کنترل استرس: استرس می تواند سطح قند خون را افزایش دهد و باعث افزایش احتمال ابتلا به دیابت شود بنابراین کنترل استرس می تواند به کاهش احتمال ابتلا به دیابت کمک کند.
غذای مناسب برای افراد دیابتی
دیابت یکی از بیماریهای مزمن است که تأثیر زیادی بر سبک زندگی افراد دارد. اما با توجه به نوع بیماری، تغییر در سبک زندگی و مجموعه ای از اقدامات، این بیماری میتواند کنترل شود. یکی از اقدامات مهم برای کنترل دیابت، تغذیه مناسب است. در اینجا 15 غذای مناسب برای افراد دیابتی را بررسی خواهیم کرد.
1. سبزیجات
برای افراد دیابتی، مصرف سبزیجات بسیار مفید و موثر واقع شده است. سبزیجات یکی از مهمترین منابع مواد مغذی هستند که در دیابت نقش بسیار مهمی دارند. سبزیجات کم کالری هستند و از این رو میتوانند به کاهش وزن کمک کنند. همچنین افراد دیابتی باید سعی کنند بیشترین حجم ممکن از سبزیجات را در رژیم غذایی خود قرار دهند.
2. میوهها
برای افرادی که دچار دیابت هستند، مصرف میوه به عنوان یک برنامه مهم از رژیم غذایی آنها محسوب میشود. اما برخی از میوهها به دلیل شیرینی بیش از حد خود و حاوی قند، نباید به میزان زیاد مصرف شوند. میوههایی مانند سیب، آلو، زردآلو، گلابی، نارنج، انار و توتفرنگی کمترین حاوی قند را دارند و میتوانند به عنوان یک برنامه مهم از رژیم غذایی افراد دیابتی برای تأمین مقدار مورد نیاز ویتامینها و مواد مغذی ضروری آنها، کمک کنند.
3. ماهی
برای افراد دیابتی مصرف ماهی بسیار مفید و حائز اهمیت است. مصرف ماهی باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی، کاهش سطح قند خون و همچنین کاهش التهابات در بدن میشود. مواد مغذی مهمی نظیر امگا ۳، پروتئین، ویتامین D و سلنیوم در ماهی یافت میشوند که به تسکین عملکرد قلب، حفظ سلامت استخوان و بهبود عملکرد مغز کمک میکنند. ماهی حتی برای کاهش ریسک بیماریهای چشمی و پوستی نیز مفید است.
4. بوقلمون
پروتئین بالای بوقلمون باعث افزایش سطح انرژی در بدن میشود و باعث افزایش سرعت کارکرد متابولیسم میشود که با مصرف بیشتر وعدههای غذایی میتواند به کاهش سطح قند خون در افراد دیابتی کمک کند. همچنین، بوقلمون میتواند به عنوان منبع غذایی برای جذب فیبر و تورین شناخته شود که با تغییر سرعت جذب قند، کمک به کاهش سطح قند خون میکند. به طور کلی، میتوان گفت که مصرف بوقلمون به صورت نظاممند و همراه با رژیم غذایی مناسب، برای افراد دیابتی بسیار مفید و سودمند است.
آوکادو
آوکادو یک میوه گرانقیمت و محبوب در دنیای امروز است که به عنوان یکی از مواد غذایی سالم برشمرده میشود. افراد دیابتی باید مواد غذایی با قند کم مصرف کنند، به همین خاطر میتوانند از آوکادو به عنوان یک منبع پروتئین و چربی سالم استفاده کنند.
در نهایت، باید تأکید شود که رعایت تغذیه مناسب، برای کنترل دیابت بسیار مهم است. همچنین، قبل از مصرف هر نوع غذایی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.