برای درمان یبوست چه بخوریم؟

یبوست یا یبوسته شدن به معنای دشواری و تاخیر در تخلیه روده است که می‌تواند باعث ناراحتی و درد شدید شکمی شود. این وضعیت معمولاً در مواردی رخ می‌دهد که غذایی که می‌خوریم، به دلیل کمبود آب و نبود فیبر کافی، به صورت کامل هضم نمی‌شود و در نتیجه مواد فضولی در روده تجمع می‌یابند. عوامل دیگری مانند نارسایی در عضلات روده، مصرف بیش از حد مسکن‌ها و داروهای ضد افسردگی، کاهش فعالیت بدنی و استرس نیز می‌توانند عامل ایجاد یبوست باشند. در صورتی که یبوست به طور مکرر و بدون درمان باقی بماند، می‌تواند به مشکلاتی مانند شکم درد، تورم شکم، بوی بد دهان و حتی تشدید بیماری‌های دیگری مانند بیماری های پوستی منجر شود.

علت یبوست چیست؟

 همان طور که اشاره کردیم یبوست، یکی از مشکلات شایع گوارشی است که می‌تواند برای همه افراد اتفاق بیفتد. این مشکل در واقع به معنی کمبود یا عدم وجود حرکت دستگاه گوارش است که موجب مشکلاتی مانند سردرد، درد شکم، گاز، تب، استفراغ و حتی نفخ می‌شود. در این مقاله به بررسی علل یبوست پرداخته می‌شود.

1- کمبود مایعات

یکی از علل عمده یبوست، کمبود مایعات در بدن است. در صورتی که بدن شما کمبود آب داشته باشد، ممکن است دستگاه گوارش شما به مشکل بخورد و باعث یبوست شود.

2- کمبود فیبر

فیبر یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند موجب یبوست شود. اغلب مواد غذایی پر فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و حبوبات، به خوبی به عنوان یک محرک برای دستگاه گوارش عمل می‌کنند و به جریان آمدن مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک می‌کنند. در صورتی که شما به کمبود فیبر برخورد کنید، ممکن است دستگاه گوارش شما به مشکل بخورد و باعث یبوست شود.

3- نارسایی حرکتی دستگاه گوارش

نارسایی حرکتی دستگاه گوارش، یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند موجب یبوست شود. در صورتی که دستگاه گوارش شما به درستی کار نکند و حرکتی نامناسب داشته باشد، ممکن است باعث یبوست شود.

4- مصرف داروهای خاص

مصرف داروهای خاص نیز می‌تواند موجب یبوست شود. برخی از داروهایی که می‌تواند باعث یبوست شود، شامل ضد افسردگی، داروهای ضد دردهای نیمه قوی، داروهای ضد اسپاسم و داروهای کنترل شده شامل مورفین.

5- بیماری‌های دستگاه گوارشی

برخی از مشکلات دستگاه گوارشی که می‌تواند باعث یبوست شوند. شامل مشکلات مربوط به روده‌ها، آیلئوسکلرزیس و سندرم روده تحریک‌پذیر هستند. در نهایت، باید به‌یاد داشته باشید که بهترین راه برای پیشگیری از یبوست، تغذیه سالم و متعادل است. همچنین، شما می‌توانید با مصرف آب به میزان کافی، فیبر و مواد غذایی سالم، از بروز یبوست جلوگیری کنید. در صورتی که با مشکل یبوست مواجه شدید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا راهکار مناسبی را برای درمان این مشکل پیدا کنید.

عواملی که ممکن است احتمال ابتلاء به یبوست را افزایش دهند عبارتند از

1. عوامل تغذیه‌ای:

تغذیه نامناسب می‌تواند باعث ایجاد یبوست شود. مصرف کمبود فیبر، کم آبی، خوردن مقدار بیش از حد از غذاهای چرب و شیرین و همچنین خوردن غذاهای پرپروتئین می‌تواند باعث یبوست شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید از مصرف غذاهای سالم و خوراکی‌های غنی از فیبر استفاده کرد.

2. عوامل مربوط به سبک زندگی:

سبک زندگی نامناسب نیز می‌تواند باعث یبوست شود. نشستن برای مدت طولانی، فعالیت بدنی نکردن، استرس و اضطراب، خواب کم و مصرف بیش از حد قهوه و الکل می‌توانند موجب یبوست شوند. برای جلوگیری از این مشکل، باید فعالیت بدنی روزانه داشته باشید، توجه به استرس و اضطراب خود داشته باشید، خواب کافی داشته باشید، و مصرف قهوه و الکل را به حداقل برسانید.

4. عوامل پزشکی:

بیماری‌هایی مانند مسمومیت، بیماری‌های روده‌ای، آسیب‌های روده، بیماری‌های قابل انتقال و دیگر بیماری‌های مشابه می‌توانند باعث یبوست شوند. برای جلوگیری از این مشکل، باید به مشکلات پزشکی خود توجه کنید و با پزشک خود مشورت کنید.

5. عوامل پیری:

همچنین، وقتی سن افزایش می یابد سیستم گوارشی شما نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. تحرکات روده‌ای و ترشحات روده‌ای کاهش می‌یابد، به همین دلیل احتمال یبوست در سنین پیری بیشتر است. برای جلوگیری از این مشکل، باید به تغذیه خود توجه کنید، مصرف آب را افزایش دهید و فعالیت بدنی روزانه داشته باشید.

کدام مواد غذایی موجب یبوست می‌شود؟

1. مواد غذایی چرب

مواد غذایی چرب باعث کاهش حرکت دستگاه گوارش می‌شوند و ممکن است موجب یبوست شوند. مواد غذایی چرب شامل موادی مانند گوشت قرمز، ماهی، پنیر و غذاهای چرب و سرد هستند.

2. مواد غذایی پرپروتئین

مواد غذایی پرپروتئین هم ممکن است برای برخی افراد موجب یبوست شوند. مواد غذایی پرپروتئین شامل گوشت، مرغ، ماهی، حبوبات، پنیر و سویا هستند.

3. مواد غذایی پرشیرین

مواد غذایی پرشیرین نیز ممکن است باعث یبوست شوند. این مواد غذایی شامل شکلات، بیسکوییت‌ها، شیرینی‌ها، نوشیدنی‌های شیرین و عسل هستند.

4. مواد غذایی پرنمک

مصرف مواد غذایی پرنمک نیز ممکن است باعث یبوست شود. این مواد شامل غذاهای نمکی، پفک، چیپس و تنقلات هستند.

بهترین مواد غذایی برای رفع یبوست

1. میوه‌

میوه‌هایی مثل پرتقال، گریپ فروت، نارنج، نارگیل و خرمالو به دلیل حاوی فیبر و ویتامین C مفید هستند و می‌توانند به رفع یبوست کمک کنند. پرتقال و گریپ فروت همچنین حاوی مواد شیمیایی مانند لیمونین هستند که می‌توانند به سلامت روده کمک کنند.

2. سبزیجات:

سبزیجاتی مانند بروکلی، کلم بروکسل، کلم، روشنی، اسفناج، کاهو و انواع سبزی‌های دیگر حاوی فیبر هستند که به رفع یبوست کمک می‌کنند. این سبزیجات همچنین حاوی ویتامین‌های مختلفی هستند که برای سلامت روده مفید هستند.

3. غلات:

غلاتی مانند جو، گندم، برنج برنج سرخ و نان‌های حاوی تخمیر درست شده (مانند نان‌های آرتیزان) حاوی فیبر هستند که به رفع یبوست کمک می‌کنند. اما بهتر است از غلات با کمترین میزان پرداخته شود.

4. خوراکی‌های حاوی پروبیوتیک:

خوراکی‌های حاوی پروبیوتیک مانند ماست، کیفیر و جعفری حاوی باکتری‌های مفید هستند که می‌توانند به سلامت روده کمک کنند و یبوست را کاهش دهند.

5. آب:

آب مصرفی به میزان کافی به خوردنی‌هایی مانند فیبر و مواد مغذی کمک می‌کند که به درستی متابولیسم شوند. اگر شما به مدت طولانی آب کافی نمی‌نوشید، روده‌های شما ممکن است خشک شوند و باعث یبوست شوند.

در کل باید در نظر داشت که از خوردنی‌های پرچرب و پرکالری، انواع نوشیدنی‌های گازدار و پرشکر، محصولات لبنی با چربی بالا، خوراکی‌های پرچرب و سرخ شده و نوشابه‌های مصنوعی خودداری شود. همچنین این مواد غذایی باید با توجه به تناسب با اندازه و فعالیت بدنی مصرف شود. همچنین برای کاهش احتمال یبوست، باید به فعالیت بدنی مناسب، خواب کافی و مدیریت روابط استرسی توجه داشت.